Gözlem Kitap, 1984 yılında Türkiye Yahudi Cemaati’nin kültürel hafızasını, tarihini ve edebiyatını yaşatma amacıyla kurulan bir yayınevi ve kültür merkezidir. Bu yapı, aynı zamanda Şalom Gazetesi’nin yayıncısı olan Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın A.Ş. çatısı altındadır.
Kuruluşundan itibaren yayınevi, Türkçe’nin yanı sıra Fransızca, İngilizce ve Ladino (Yahudi İspanyolcası) dillerinde kitaplar yayımlar. Tarihi araştırmalar, roman, öykü, deneme, şiir, çocuk kitapları ve çizgi roman gibi türlerde çeşitlilik sunarken, kültürel ve sanatsal eserleri de yayımlayarak Yahudi kültürünü yerel ve uluslararası okuyucuya aktarmayı amaçlar. Ayrıca müzik albümleri, Ladino belgeleri ve dini objeler gibi kültürel ürünlere de destek verir.
Gözlem Kitap’ın yayın anlayışı, özellikle Türkiye’de yaşayan Yahudi cemaatin çoğunluğu Sefarad kökenli olduğu göz önüne alındığında, cemaatin tarihini, edebiyatını ve geleneklerini belgelemeye yöneliktir. Hem çeviri eserler hem de yerel Yahudi yazarların eserleri yayımlanır; bu şekilde kültürel çeşitlilik ve topluluk içi üretim teşvik edilir. Ladino’nun yaşatılması, özgün eserlerin farklı dillerde yayımlanması bu politikanın merkezi unsurlarındandır.
Kapak tasarımı, baskı kalitesi ve erişilebilir içerikler açısından yayınevi farklı yaş gruplarına hitap eden diziler sunar. Öne çıkan yayınlar arasında, beş ciltlik açıklamalı Tevrat (Tora) çevirisi ve eserleri yer alır. Ayrıca “Türkiye’de Aydınların Gözüyle Yahudiler”, “Bir Sözü Söylemek Gerek”, “Kırk Dilli Kuş” gibi deneme ve öykü kitapları okuyucuyla buluşur. Ladino ve Judeo-Espanyol dillerinde yemek kitapları, anılar ve hikâyeler koleksiyondadır. İnceleme türü yayınlar arasında “Cumhuriyet Döneminde Türk Yahudi Basını”, “Türkler ve Yahudiler”, “İzmir’de Yahudiler – Antik Smyrna’dan Günümüze” gibi eserler dikkat çeker. Çocuklara yönelik kitaplar ve çizgi roman dizileri de yayına almıştır.
Gözlem Kitap, Türkiye Yahudi kültürünün doğru ve derinlikli şekilde aktarılması için önemli bir aktördür. Yayımladığı eserlerle yalnızca cemaat içinde değil, toplum genelinde kültürlerarası köprüler kurmayı hedefler. Edebiyat yarışmaları, yayım stratejisi ve çok dilli içerik anlayışıyla, Ladino’nun ve cemaat belleğinin canlı tutulmasına katkı sağlar.
