Künyesi
Carlos Yebra López, Ladino on the Internet (İnternette Ladino)
Yayın tarihi: 2025 (Routledge Studies in Jewish Languages, 1. Baskı)
Sayfa sayısı: 268
ISBN: 9781032753652
E-kitap olarak açık erişim sürümü mevcut.
Türkçe çevirisi: Yok
Konu ve İçerik
Ladino on the Internet, çevrimiçi ortamda Ladino’nun canlandırılması üzerine İngilizce yazılmış ilk kapsamlı ve sistematik çalışmadır. Yebra López, küresel Ladino konuşur topluluğunun bugün artık esas olarak çevrimiçi bir araya geldiğini savunur ve bu yeni aşamayı “Sepharad 4” olarak kavramsallaştırır. Bu kavram, diasporanın önceki evrelerinden niteliksel olarak farklı bir döneme işaret eder.
Kitap, Revivalistics (canlandırma bilimleri) metodolojisini çerçeve olarak benimser ve benzer süreçler yaşayan Yidiş ile karşılaştırmalar yapar. Vaka incelemeleri arasında YouTube’daki Ladino dijital arşivleri (Autoridad Nasionala del Ladino, Ladino 21, Wikitongues), sosyal medya platformları (Facebook, TikTok, X), dil öğrenme uygulamaları (Duolingo, uTalk), çevrimiçi okullar (Oxford School of Rare Jewish Languages) ve Zoom üzerinden yürütülen etkinlikler (Sephardic Digital Academy, Enkontros de Alhad) yer alır. Ayrıca Netflix yapımları Kulüp (The Club) ve The Beauty Queen of Jerusalem üzerinden Ladino’nun popüler kültürdeki görünürlüğü incelenir. Kitap, son bölümde Web 3.0 bağlamında blokzinciri (blockchain) ve metaverse gibi yeni teknolojilerin Ladino’nun geleceği için ne ifade edebileceğini tartışır.
İçindekiler
Giriş: Kuramsal Çerçeve, Kapsam, Yöntem ve Bölümler (Introduction: Theoretical Framework, Scope, Methodology, and Chapters)
Bölüm I – Web 1.0: Ağırlıklı Okuma Aşaması (1990’lar-)
1. Yazışma Çevreleri (Mailing Lists) (1999-): Ladinokomunita, Ladino Culture Forum, SefaradiMuestro
Bölüm II – Web 2.0: Katılımcı ve Çok-Kipli Sosyal Aşama (2000’ler-)
2. YouTube Dijital Arşivleri (YouTube Digital Archives) (2011-): Autoridad Nasionala del Ladino, eSefarad, CCSefarad, Wikitongues, Ladino 21, VLACH
3. Sosyal Medya ve Dil Öğrenme Uygulamaları (Social Media and Language Learning Apps) (2017-): Facebook, X, WhatsApp, TikTok, Duolingo, uTalk
4. Zoom Patlaması (The Zoom Boom) (2020–2022): Sephardic Digital Academy, Enkontros de Alhad, Oxford School of Rare Jewish Languages
5. Video-on-Demand ve Streaming Servisleri (Video-on-Demand and Streaming Services) (2021-): Kulüp (The Club), The Beauty Queen of Jerusalem
Bölüm III – Web 3.0: Merkeziyetsiz, Blokzinciri ve Jeton-Temelli Aşama (2010’lar-)
6. Sepharad 5? (2022-): Metaverse ve Ağ Devleti (Metaverse and the Network State)
Sonuç: Bulgular ve Gelecek Araştırmalar için Yönelimler (Findings and Directions for Future Research)
Neden İlginizi Çekebilir?
Bu kitap, dijital çağın azınlık dilleri üzerindeki etkisini anlamak için eşsiz bir örnek sunar. Ladino’nun sanal ortamda yeniden doğuşunu, YouTube arşivlerinden Netflix dizilerine, WhatsApp gruplarından metaverse girişimlerine kadar geniş bir yelpazede izlemek mümkündür.
Okuyucuya Katkısı
Eser, hem kuramsal hem de pratik bir kılavuzdur. Revivalistics çerçevesi sayesinde dil canlandırma çalışmalarının genel tartışmalarına katkı yaparken, somut dijital örneklerle kültürel pratikleri görünür kılar. Bu yönüyle hem akademisyenlere hem de kültürel miras ve dijitalleşme ile ilgilenen genel okuyucuya hitap eder.
Yazar Hakkında
Dr. Carlos Yebra López, California State University Fullerton’da İspanyol Dili Bilimi alanında yardımcı doçenttir. Oxford School of Rare Jewish Languages’te Ladino dersi vermektedir ve Ladino 21 platformunun kurucusudur. Modern Yahudi dilleri, dil politikaları ve kültürel canlandırma süreçleri üzerine çalışmalarıyla tanınır. Ladino on the Internet, Ladino’nun dijital çağdaki serüvenini konu alan, akademik titizliği güncel örneklerle birleştiren öncü bir monografidir.
Yebra López, Carlos. Ladino on the Internet. 1st ed. London and New York: Routledge, 2025.
