Künyesi
Bernard Spolsky, The Languages of the Jews: A Sociolinguistic History (Yahudilerin Dilleri: Sosyodilbilimsel Bir Tarih)
Yayın tarihi: 2014 (Cambridge University Press)
Sayfa sayısı: 376
ISBN: 9781107699953
Basılı ve e-kitap formatları mevcut.
Türkçe çevirisi: Yok
Konu ve İçerik
Yahudi tarihi boyunca kullanılan dillerin hikayesi, aynı zamanda toplumsal kimliğin, kültürel sürekliliğin ve değişimin de hikayesidir. Bernard Spolsky, sosyodilbilimsel bakış açısıyla kaleme aldığı bu kapsamlı çalışmada, Yahudi topluluklarının dil tercihlerini belirleyen toplumsal dinamikleri inceler.
Sosyodilbilimsel tarih, dilbilimin görece yeni dallarından biridir. Spolsky bu metodolojik çerçeveden hareketle şu temel sorulara yanıt arar: Bir dil hangi noktada “Yahudi dili” olur? Yidiş’in kökeni nedir? Yüzyıllar boyunca ortalama bir Yahudi ne kadar İbranice biliyordu? Modern çağda İbranice nasıl yeniden gündelik dil ve ulusal kimliğin taşıyıcısı haline geldi?
Kitap, dört ana dönemi ele alarak kronolojik bir panorama sunar:
- Antik Dönem (MÖ 1200–MS 200): İbranice’nin ortaya çıkışından Babil sürgünü sonrası Aramice ile iki dilliliğe, Helenistik dönemde Grekçe etkileşimine kadar süreç.
- Diaspora Dönemi (MS 200–1500): İslam coğrafyasında Judeo-Arapça, Sefarad topraklarında Ladino, Avrupa’da Yidiş’in şekillenmesi.
- Aydınlanma ve Modern Dönem (1500–1900): Avrupa’da asimilasyon ve dilsel özgürleşme hareketleri, Amerika’da çok dillilik.
- Çağdaş Dönem (1900–günümüz): İsrail’de İbranice’nin ulusal dile dönüşümü, diaspora dillerinin güncel durumu.
Spolsky, tek bir yanıt vermek yerine farklı akademik görüşleri karşılaştırır. Böylece Yahudi tarihini siyasal ve kültürel boyutların yanı sıra dilsel bir mercekten de değerlendirmeyi mümkün kılar.
İçindekiler
Terimler Sözlüğü (Glossary)
- İbranice Tehlike Altında mı? (Is Hebrew an Endangered Language?)
- İbranice’nin Ortaya Çıkışı (The Emergence of Hebrew)
- İbranice–Aramice İki Dilliliği ve Yarışması (Hebrew–Aramaic Bilingualism and Competition)
- Helenistik ve Roma Filistini’nde Üçlü Dil Durumu (Three Languages in Hellenistic and Roman Palestine)
- Devlet Yapısından Diasporaya Geçiş (From Statehood to Diaspora)
- Arap ve Afrika Bağlantıları (The Arabian and African Connections)
- İslam’ın Yayılması (The Spread of Islam)
- Fransa Yahudileri (The Jews of France)
- İspanya Yahudileri ve Dilleri (The Jews of Spain and Their Languages)
- Loter-Aşkenaz (Lotharingia-Almanya) ve Yidiş’in Doğuşu (Loter-Ashkenaz and the Creation of Yiddish)
- Yunanistan ve İtalya (The Yavanic Area: Greece and Italy)
- Slav Topraklarında Yahudiler (The Jews in Slavic Lands)
- Avrupa’da Özgürleşme ve Asimilasyon (Linguistic Emancipation and Assimilation in Europe)
- Britanya, Eski Sömürgeler ve Yeni Dünya (Britain, Its Former Colonies, and the New World)
- İslam Dünyası ve Doğu (Islam and the Orient)
- Siyon’a Dönüş ve İbranice (The Return to Zion and Hebrew)
Ek: Yahudi Dillerinin Günümüzdeki Durumu (Appendix: Estimated Current Status of Jewish Languages)
Notlar (Notes)
Kaynakça (References)
Neden İlginizi Çekebilir?
Bu eser üç farklı okuyucu grubuna hitap eder:
- Tarihçiler için: Yahudi topluluklarının dil tercihlerini toplumsal tarih bağlamında ele alır.
- Dilbilimciler için: Çok dilliliğin tarihsel dinamiklerini ve dil değişim süreçlerini ortaya koyar.
- Kültür araştırmacıları için: Kimlik, asimilasyon ve direniş stratejilerinde dilin rolünü gösterir.
Okuyucuya Katkısı
The Languages of the Jews, hem genel okuyucu için anlaşılır bir panorama hem de uzmanlar için kapsamlı bir araştırma kaynağıdır. Haritalar, terimler sözlüğü, kaynakça ve ek tablolarla desteklenmiş olması, kitabı uzun vadeli bir başvuru eseri haline getirir. Cambridge University Press’in prestijli dilbilim serisinde yayımlanmış olup, Yahudi sosyodilbilimi alanında bugüne kadar yazılmış en kapsamlı ve sistematik çalışma olarak değerlendirilmektedir.
Yazar Hakkında
Bernard Spolsky (1932–2022), İsrail’de Bar-Ilan Üniversitesi’nde dilbilim profesörüydü. Sosyodilbilim, eğitim dilbilimi ve dil politikası alanlarında uzmanlaştı. McGill University, Indiana University ve University of New Mexico gibi kurumlarda ders verdi. 1966’da Montreal Üniversitesi’nde dilbilim doktorasını tamamladıktan sonra iki dillilik, dil testleri ve azınlık dilleri üzerine öncü araştırmalar yürüttü. Temel eserleri arasında Language Policy (2004) ve Language Management (2009) yer alır. The Languages of the Jews, Yahudi dillerine ilişkin en kapsamlı sosyodilbilimsel tarih çalışması olarak kabul edilmektedir.
Spolsky, Bernard. The Languages of the Jews: A Sociolinguistic History. Cambridge: Cambridge University Press, 2014.
