Künyesi
Rıfat N. Bali, “Geniş Toplum Bizleri Yeterince Tanımıyor”: Türk Yahudi Toplumu ve ‘Türkiye Sahnesi’nde Temsil Edilme Hâlleri
Yayın tarihi: 2022 (Libra Kitap, İstanbul)
Sayfa sayısı: 232
ISBN: 9786258472301
Türkçe, basılı format
Konu ve İçerik
Bu eser, Türk Yahudi toplumunun 1990’lardan günümüze kamusal alandaki temsiline odaklanıyor. Sosyal medyanın yükseldiği, bilgi ve imgelerin hızla yayıldığı bir çağda Yahudilerin nasıl algılandığı, temsil edildikleri figürlerin dili, medya ve kültürel üretimlerle ilişkileri ayrıntılı biçimde inceleniyor.
Rıfat N. Bali, Yahudi toplumunun kamuoyunda olumsuz çağrışımlarla özdeşleşen “Yahudi imgesi”ni dönüştürmek için verilen çabaları analiz ediyor. Bu bağlamda Salkım Hanım’ın Taneleri filmi ve Kulüp dizisi özel bir yer tutuyor. Yahudilerin bu yapımlarda nasıl gösterildiği, hangi klişelerin tekrarlandığı ve hangi yeni açılımların ortaya çıktığı detaylı biçimde ele alınıyor.
Eser, yalnızca Yahudilerin değil, Ermeni ve Rum toplumlarının da kamusal görünürlüğünü karşılaştırmalı biçimde ele alıyor. Varlık Vergisi, azınlıkların görünmezleşmesi, kamuoyunda yüzleşme ve belleğin inşası gibi konular kitabın ana temaları arasında.
İçindekiler
Kısaltmalar
Önsöz
Takdim
- Bir Diğer Algılanma Hali
- “Kötü” İle Ne Kastediliyor?
- “Kendimizi Geniş Topluma Tanıtmalıyız”dan Ne Anlaşılıyor?
- Algı Nasıl İyileştirilir?
- Karikatürlerde Temsil
- Türkiye Değerleri Araştırmaları
- Siyasi Partilerin Duyarsızlıkları
- Varlık Vergisi Ve Bir Film, Bir Dizi
- Bu Birbirine Zıt Tavırlar Neden İleri Gelmekte?
- Petlas’ın Reklam Filmi
- Değişimin Sınırları
- Türk Yahudi Toplumu Ve Ermeni Soykırımı
- Türk Yahudi Toplumunun Kullandığı Üslup Ve Dil
- Resmî Figürlerin Dili
- Gayriresmî Figürlerin Dili
- Türkiye Sahnesindeki Yahudi Ve Ermeni Aktörlerin Profilleri
- Özetlersek
Birinci Bölüm
Türkiye Yahudi Ve Ermeni Toplumlarının Kamusal Alanda Temsilleri (1996–2003)
- 1990’lı Ve 2000’li Yılların Değişen Ortamı Ve Azınlıklar
- Türkiye Ermeni Toplumunun Durumu
- Medya İle İlişki Kurma
- Hedef Kitle: Muhalif Kesim
- Ermeni Soykırımı Meselesi
- Müesses Nizam İle İlişkiler
- Türkiye Ermenileri Patrikliği’nin Tavrı
- Türk Yahudi Toplumunun Durumu
- Hedef Kitle: Müesses Nizam
- Kamusal Alanda Temsil – Mukayeseli Bir Bakış
- Türkiye Ermeni Toplumu
- Rum Toplumu
- Türk Yahudi Toplumu
- Türkiye Hahambaşılığı Ve Yeni Tarih Anlatımı
- Sonuç: Görünmezleşme Ve Dışlanma
- Türk Yahudi Toplumunun Görünmezleşmesi – Örnekler
İkinci Bölüm
“Kendimizi Geniş Topluma Tanıtmamız Lazım”
- Örnek Bir Vaka: Türkiye Ermeni Toplumu Ve Değişim
- Türk Yahudi Toplumuna Gelince
- Sonuç Yerine
Üçüncü Bölüm
Salkım Hanım’ın Taneleri Filmi Ve Varlık Vergisi
- Giriş
- Salkım Hanım’ın Taneleri Romanının Yazarı Yılmaz Karakoyunlu Kimdir?
- Yılmaz Karakoyunlu’nun Varlık Vergisi Hakkındaki Görüşleri
- Romanın Filme Dönüştürülmesi
-
- Yıl Vakfı Ve Türk Yahudi İş İnsanlarının Tavrı
- Tomris Giritlioğlu – İshak Alaton Teması
- Türkiye Hahambaşılığı Ve Şalom Gazetesinin Tavrı
- Ermeni Cemaatinin Tavrı
- Yahudi Kahramanların Ermenileşmeleri
- Kahramanların Ermenileşmelerinin Sonucu
- Kamuoyunun Film Karşısındaki Tepkisi
- Varlık Vergisi’ni Kınayan Kesim
- Varlık Vergisi’nin Gündeme Getirilmesini Kınayan Kesim
- Durgunluk Dönemi
- İkinci Fasıl Tartışmaların Başlaması
- İslami Kesimin Tavrı
- MHP’nin Ve Milliyetçilerin Tavrı
- Kemalistlerin Tavrı
- Karakterlerin “Ermenileşmeleri” Tartışması
- Agos Gazetesinin Tavrı
- Sonuç
- Film Neden Bu Kadar Çok Tartışıldı?
- Kamuoyu Ve Azınlıkların Varlık Vergisi İle Yüzleşmeleri
- Azınlıkların Belleği Ve Varlık Vergisi
- Yönetmen Ve Senaristin Meseleye Bakışları
- 2001 Yılındaki Tartışmalar: Taraflar Arasında İdeolojik Cepheleşme
- Azınlıklara Pozitif Ayrımcılık
- “Uysal Azınlık” – “Kafa Tutan Azınlık”
- Yazar, Yönetmen Ve Senaristin Kahramanlaşmaları
- Milliyetçi Kesimin Öngörülerinin Gerçekleşmesi
- Varlık Vergisi Neyi Hatırlatmakta?
Dördüncü Bölüm
Kulüp Dizisi Neden İlgiye Mazhar Oldu?
- Kulüp Dizisi Ne Anlatmakta?
- Birinci Sezon
- İkinci Sezon
- Birinci Sezonla İlgili Değerlendirmeler
- Türk Yahudi Toplumunun Değerlendirmesi
- “Genç Nesil Yahudiler Türk Yahudi Toplumunun Dışa Açılmasında Etkili Oldular”
- “Dizi Sayesinde Türk Yahudi Toplumu Kamuoyunda Görünür/Tanınır Oldu”
- “Görünür Olmak” İle Ne Kastedilmekte?
- Türk Yahudi Toplumu’nun Tanıtım Faaliyetleri
- Türk Yahudi Toplumunun Kamusal Alanda Temsiliyeti
- “Dizi Sayesinde İzleyici Varlık Vergisi’ni Öğrendi”
- “Toplum Azınlıkların Mağduriyetleriyle Yüzleşti”
- “Azınlıkları Türkleştirme Meselesi”
- “Vatandaş Türkçe Konuş” Meselesi
- Mahmut Esat Bozkurt’un Konuşması
- Bir Diğer Yanlış Yorumlama: “Yahudi” Terimine Yüklenen Kötücül Anlam
- Türk Yahudi Toplumunun Değişmeyen Bir Hali: Korku Ve Tedirginlik
- Kemalistlerin Ve Ulusalcıların Tepkisi
- İkinci Sezon İle İlgili Değerlendirmeler
- Dizinin Tarihsel Gerçeklere Uygunluğu
- Klişelerin Tekrarı
- Dizi Neden Çok İlgi Gördü?
- Diziye Yüklenen Anlam
- Son Söz
Kaynakça
Dizin
Neden İlginizi Çekebilir?
Kitap, Türkiye’de azınlıkların kamuoyundaki temsiline dair güncel bir çerçeve sunar. Hem tarihsel olayların (örneğin Varlık Vergisi) kültürel bellekle ilişkisini hem de sinema ve televizyon gibi popüler mecralarda Yahudilerin nasıl göründüğünü tartışır. Medya ve azınlık çalışmalarıyla ilgilenenler için faydalı bir başvuru kaynağıdır.
Okuyucuya Katkısı
Bu eser, araştırmacılar için azınlıkların temsil sorunlarına dair ayrıntılı vaka analizleri, öğrenciler için medya ve kültürel çalışmalar alanında sistemli bir giriş, genel okuyucu için ise Yahudi toplumunun günümüzdeki kamusal görünürlüğünü anlamaya yönelik açık ve anlaşılır bir anlatı sunar.
Yazar Hakkında
Rıfat N. Bali, Türkiye’nin Yahudi toplulukları ve azınlık tarihine dair yaptığı araştırmalarla öne çıkan önemli bir akademisyendir. 1996’dan itibaren özellikle Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi Yahudi cemaatlerinin sosyal yapısı, dini kurumları, ekonomik faaliyetleri, modernleşme ve hukukî sorunlarına ilişkin özgün arşiv çalışmaları ve sözlü tarih incelemeleriyle tanınır. Bali, Türkiye’de Yahudi tarihinin yanı sıra antisemitizm ve komplo teorileri konularında da kapsamlı yayınlar yapmıştır. Aynı zamanda Libra Kitap yayınevinin kurucusu olan Bali, yüzlerce akademik eserin yayın hayatına kazandırılmasına katkı sağlamıştır. Çalışmaları, ulusal ve uluslararası düzeyde büyük takdir görmüş, iki kez “Yunus Nadi Sosyal Bilimler Araştırması” ödülüne layık bulunmuştur.
