Künyesi
David Biale, David Assaf, Benjamin Brown, Uriel Gellman, Samuel Heilman, Moshe Rosman, Gadi Sagiv, Marcin Wodziński, Hasidism: A New History (Hasidizm: Yeni Bir Tarih)
Yayın tarihi: 2017 (Princeton University Press)
Sayfa sayısı: 896
ISBN: 9780691175157
Basılı ve e-kitap formatlarında mevcut.
Türkçe tercüme: Yok
Konu ve İçerik
Hasidism: A New History, Hasidizm adı verilen mistik-dindar Yahudi hareketinin üç yüzyılı aşan serüvenini ayrıntılı biçimde ele aldı. Hasidizm, 18. yüzyılın ortalarında günümüz Ukrayna’sında İsrail Baal Şem Tov’un çevresinde doğdu. Baal Şem Tov, mucize hikâyeleri, mistik öğretileri ve kişisel karizmasıyla halk üzerinde büyük bir etki bıraktı. Onun ölümünden sonra öğrencileri bu öğretiyi farklı bölgelere taşıdı ve kısa sürede hareket Doğu Avrupa Yahudi dünyasında hızla yayıldı.
19. yüzyılda Hasidizm, Yahudi Ortodoksluğunun en güçlü damarlarından biri hâline geldi. Rebbe adı verilen karizmatik liderlerin etrafında örgütlenen Hasidik merkezler (court), yalnızca dini rehberlik değil, aynı zamanda toplumsal otorite ve dayanışma sundu. Küçük ibadethaneler (shtibl), dini müzik, dans ve hikâye anlatıcılığı, hareketin ruhunu canlı tuttu. Hasidizm bu dönemde, elit mistik çevrelerden çıkıp geniş halk kitlelerine seslenen, günlük yaşamı şekillendiren bir dindarlık biçimine dönüştü.
20. yüzyılda savaşlar ve siyasi çalkantılar hareketi derinden sarstı. I. Dünya Savaşı, Rus Devrimi ve en yıkıcı olarak Holokost, Doğu Avrupa’daki Hasidik toplulukların büyük kısmını yok etti. Buna rağmen Hasidizm sona ermedi. Hayatta kalan liderler ve cemaatler Amerika Birleşik Devletleri’ne ve İsrail’e göç etti. Brooklyn’in Williamsburg ve Crown Heights semtleri ya da Kudüs’ün Mea Şearim mahallesi, savaş sonrası Hasidizmin yeni merkezleri hâline geldi.
Kitap, Hasidizmin yalnızca geçmişte kalmış bir mistik gelenek değil, modern çağda da canlılığını koruyan ve büyüyen bir hareket olduğunu ortaya koydu. Günümüzde İsrail ve ABD’de milyonlarca Hasidik Yahudi yaşamını sürdürüyor; kendilerine özgü kıyafetleri, eğitim kurumları ve dini pratikleriyle Yahudi dünyasının en görünür yüzlerinden birini oluşturuyorlar. Yazarlar, Hasidizmin modernliğe kapalı bir akım olmadığını, tersine modern dünyayla sürekli etkileşim içinde kimliğini yeniden ürettiğini vurguladı.
İçindekiler
Giriş (Introduction): Hasidism as a Modern Movement
I. Bölüm – Kökenler: 18. Yüzyıl (Origins: The Eighteenth Century)
- Hasidizmin Doğuşu (The Rise of Hasidism)
- Baal Şem Tov ve İlk Çevresi (The Ba‘al Shem Tov and His Circle)
- Mezritsh’li Maggid ve İlk Muhalifler (The Maggid of Mezritsh and the First Opponents)
- Ukrayna, Litvanya, Beyaz Rusya, Galiçya ve Polonya’da Yayılış (Expansion in Ukraine, Lithuania, Belorussia, Galicia, and Poland)
- İnançlar, Ritüeller, Kurumlar (Beliefs, Practices, and Institutions)
II. Bölüm – Altın Çağ: 19. Yüzyıl (The Golden Age: The Nineteenth Century)
- Çarlık Rusyası, Polonya, Galiçya, Bukovina ve Macaristan’daki Çeşitlilik (Varieties of Hasidism in Russia, Poland, Galicia, Bukovina, and Hungary)
- Hasidik Merkez, Küçük İbadethaneler ve Kitap Kültürü (The Court, the Shtibl, and the Book)
- Haskala ve Moderniteyle Çatışmalar (Haskalah and Modernity)
- Devletle İlişkiler ve Kamuoyu (The State and Public Sphere)
- Neo-Hasidizmin Doğuşu (The Rise of Neo-Hasidism)
III. Bölüm – Ölüm ve Diriliş: 20. ve 21. Yüzyıllar (Death and Resurrection: The Twentieth and Twenty-First Centuries)
- I. Dünya Savaşı ve Devrimler (World War I and the Revolution)
- Bağımsız Polonya, Macaristan, Romanya ve Çekoslovakya’daki Gelişmeler (Independent Poland, Hungary, Romania, and Czechoslovakia)
- Amerika ve Filistin’deki Erken Hasidizm (Hasidism in America and Palestine)
- Holokost ve Yıkım (Hasidism and the Khurbn)
- II. Dünya Savaşı Sonrası Amerika ve İsrail’de Yeniden Doğuş (Hasidism after the Holocaust in America and Israel)
- Hasidik Toplum ve Kültür (Hasidic Society and Culture)
- Günümüz Dünyasında Hasidizm (Hasidism in the Contemporary World)
Neden İlginizi Çekebilir?
Bu eser, Hasidizmi yalnızca mistik bir akım olarak değil, modern Yahudi kimliğini şekillendiren güçlü bir toplumsal hareket olarak sundu. Ritüeller, kurumlar, entelektüel tartışmalar ve halk kültürü arasındaki etkileşimleriyle Hasidizmin hem dini hem de kültürel boyutlarını bir arada inceledi. Ayrıca günümüzde İsrail ve ABD’deki Hasidik toplulukların büyüklüğünü ve küresel etkisini anlamak isteyenler için eşsiz bir kaynak niteliğinde.
Okuyucuya Katkısı
Kitap, öğrenciler için Hasidizme dair en kapsamlı girişlerden birini sağladı. Araştırmacılara zengin arşiv malzemeleri ve metodolojik yaklaşımlar sundu. Genel okuyucu içinse Hasidik hareketin tarihsel arka planını ve çağdaş dünyadaki görünümünü anlaşılır bir dille açıkladı.
Yazarlar Hakkında
Bu kapsamlı eser, sekiz önde gelen akademisyenin ortak çalışmasıdır:
- David Biale – University of California, Davis
- David Assaf – Tel Aviv University
- Benjamin Brown – Hebrew University of Jerusalem
- Uriel Gellman – Bar-Ilan University
- Samuel Heilman – Queens College, City University of New York
- Moshe Rosman – Bar-Ilan University
- Gadi Sagiv – Open University of Israel
- Marcin Wodziński – University of Wrocław
Kitabın yazım süreci, Hasidizm araştırmalarında yeni bir dönüm noktası oldu. Sekiz akademisyenin farklı coğrafyalardan ve disiplinlerden gelmesi, eseri yalnızca tarihsel bir inceleme olmaktan çıkardı. Sosyoloji, antropoloji, entelektüel tarih ve kültürel çalışmaların yöntemleriyle desteklenen bu çalışma, Hasidizmin hem geçmişini hem de bugünkü canlılığını çok boyutlu biçimde ortaya koydu.
Bu çeşitlilik, kitabın “yeni bir tarih” olarak anılmasının sebebini açıklıyor. Hasidizmin tek bir merkezden ya da tek bir bakış açısından incelenemeyecek kadar geniş ve çok katmanlı bir olgu olduğunu gösteriyor. Yazarlar, hem Doğu Avrupa’daki arşiv malzemelerine hem İsrail ve Amerika’daki çağdaş Hasidik yaşam gözlemlerine dayanarak Hasidizmin üç yüzyıllık serüvenini yeniden yazdılar. Bu yaklaşım, kitabı yalnızca bir tarih çalışması değil, aynı zamanda modern Yahudiliği anlamak için temel bir referans hâline getirdi.
Kaynakça
Biale, David, David Assaf, Benjamin Brown, Uriel Gellman, Samuel Heilman, Moshe Rosman, Gadi Sagiv, and Marcin Wodziński. Hasidism: A New History. Princeton: Princeton University Press, 2017.
