Atölye Hakkında
Türkiye’de Yahudi toplumu denince çoğu zaman akla tarih geliyor: 1492’de İspanya’dan gelen Sefaradlar, Osmanlı dönemi, ya da Netflix’teki Kulüp dizisinin sahneleri… Peki hiç düşündünüz mü, bugün 2025’te İstanbul’da, İzmir’de yaşayan Yahudiler kimler? Hangi kurumlarda bir araya geliyorlar, hangi ritüelleri sürdürüyorlar?
Bu atölye, tam da bu soruların peşine düşmek için tasarlandı. Neden bu atölye?
Un Libro Avierto kapsamında hazırladığımız dört atölyeden biri olarak bu çalışmada odağımızı Türkiye Yahudilerinin bugünü üzerine çevirdik. Genellikle geçmişe, kültürel mirasa ya da travmatik olaylara bakılırken, bu kez gözümüzü bugüne çevirmek istedik. Çünkü bugün hâlâ yaşayan, üreten, bayramlarını kutlayan bir topluluktan söz ediyoruz.
Atölyenin bir diğer amacı da öğrencilerin ve konuya ilgi duyan kişilerin Türkiye Yahudileri hakkında internet üzerindeki Türkçe kaynaklara nasıl erişileceğini öğrenmelerini sağlamak. Katılımcılar yalnızca tarihsel bilgilerle değil, güncel kurumlar, yayınlar ve dijital platformlar aracılığıyla Türkiye Yahudilerinin kendi seslerini duyma fırsatı buluyorlar.
Bu süreçte interneti ve yapay zeka destekli araçları, örneğin ChatGPT veya arama motorlarını kullanarak bilgiye ulaşmayı, kaynakları karşılaştırmayı ve doğrulamayı deneyimliyorlar. Araştırma yaparken katılımcılar önemli sorularla karşılaşıyorlar: Hangi Yahudi topluluğundan bahsediliyor? Kaynaklar hangi bağlamda yazılmış? Elde edilen bilgi Türkiye Yahudilerinin deneyimini yansıtıyor mu? Bu araçların nasıl çalıştığını, hangi sınırları olduğunu ve öğrenme sürecine nasıl etki ettiğini birlikte tartışıyorlar.
Atölye nasıl ilerliyor?
Etkinlik kısa bir sohbetle başlıyor. Katılımcılardan Türkiye’deki Yahudi nüfusuna ve yaşam biçimlerine dair tahminlerini paylaşmaları isteniyor. Ardından birlikte güncel veriler, haberler ve görseller üzerinden konuşuluyor.
Bir bölümde 1950’lerin İstanbul’unda geçen Kulüp dizisinden kısa bir sahne izleniyor. Bu sahne, geleneklerin bugüne nasıl taşındığına dair bir köprü kuruyor.Ardından küçük gruplar halinde katılımcılar çevrimiçi kaynaklardan araştırma yapıyor: kimisi kurumları, kimisi dini ritüelleri, kimisi bayramları ya da sembolleri inceliyor.
Bu aşamada amaç, sadece bilgi toplamak değil; kaynağa nasıl ulaşıldığını, bilginin nasıl üretildiğini ve doğruluğunun nasıl kontrol edileceğini görmek.Katılımcılar araştırmaları sırasında buldukları içerikleri tartışıyor, güvenilir ve tarafsız bilgiye ulaşmanın yolları üzerine düşünüyorlar. Atölye boyunca düz bir anlatım yerine karşılıklı etkileşim ön planda. Herkes katkı sağlıyor; araştırmalar, gözlemler ve dijital deneyimler paylaşılırken, öğrenme süreci birlikte ilerliyor. Çalışmanın sonunda katılımcılar kısa bir yansıma yazıyor: “Hangi bilgi beni en çok şaşırttı?”, “Ne hakkında daha fazla bilgi edinmek isterim?” Bu sorular öğrenmeyi ölçmek için değil, eleştirel düşünmeyi ve merakı sürdürmeyi teşvik etmek için yöneltiliyor.
Kimler katılabilir?
Üniversite öğrencileri, lise öğrencileri, öğretmenler, sivil toplum ve kültür alanında çalışanlar, Türkiye’deki azınlık kültürlerine ilgi duyan herkes katılabilir.
Süre: 65 dakika
Format: Çevrimiçi veya yüz yüze
Atölyenin kazandırdıkları
Bu çalışma, katılımcılara Türkiye Yahudileri hakkında güncel ve güvenilir bilgilerle tanışma, araştırma becerilerini geliştirme ve dijital kaynakları bilinçli kullanma olanağı sunuyor.Katılımcılar bilgiye ulaşmanın ötesinde, bilgiyle nasıl ilişki kurulabileceğini de deneyimliyor.Ama en önemlisi, farklı bir topluluk hakkında öğrenmeyi saygı, merak ve diyalog içinde yürütmenin önemini hatırlatıyor
Belgeler
Atölyeye ait kolaylaştırıcı belgesi ve grup çalışması yönergesine Google Drive üzerinden erişmek için bu bağlantıyı kullanabilirsiniz.
Bu atölye, Hrant Dink Vakfı Azınlık Hakları Akademisi Hibe Programı kapsamında Avrupa Birliği desteğiyle hazırlanmıştır. İçeriğin sorumluluğu SEHAK adına sadece proje ekibine aittir ve Avrupa Birliği veya Hrant Dink Vakfı’nın görüşlerini yansıtmaz.
