Avrupa Yahudi Müzik Enstitüsü (Institut Européen des Musiques Juives, IEJM), Avrupa’da Yahudi müziğine odaklanan ilk belge ve kaynak merkezi olup 2006 yılında Fransa’da kurulmuştur. Enstitü, Fransa’da ve uluslararası alanda Yahudi müzik mirasını toplamak, korumak, dijitalleştirmek ve araştırmacılar ile kamuya ulaştırmak amacıyla faaliyet gösterir. Kapsamı oldukça geniştir: sinagog ve ibadet müzikleri, Aşkenaz gelenekleri, klezmer, Yidiş, Judeo-İspanyol (Ladino), Judeo-Arap müzikleri ve çağdaş Yahudi müziği bu yelpazeye dahildir.
Kuruluş ve Amaçlar
IEJM’in temel hedefi, geçmişte kaybolma riski taşıyan Yahudi müzik mirasını kayıt altına alarak gelecek nesillere aktarmaktır. Bu doğrultuda ailelerden ve kurumlardan arşivler toplanır, profesyonel yöntemlerle dijitalleştirilir ve Henriette Halphen Mediateka üzerinden araştırmacıların ve kamuoyunun erişimine açılır. Enstitü, Yahudi müziğini yalnızca bir dini ya da folklorik unsur olarak değil, kültürel çeşitliliğin önemli bir parçası olarak görür.
Temel Faaliyetler
-
Arşiv çalışmaları: Ailelerden, topluluklardan ve kurumlardan alınan ses kayıtları, video, nota, kitap, konser afişleri gibi binlerce materyal toplanır, dijital ortama aktarılır ve çevrimiçi olarak ücretsiz sunulur.
-
Araştırma ve yayınlar: Yahudi müzik tarihi üzerine makaleler, biyografiler ve kitaplar yayımlanır; araştırmacılara ve öğrencilere kaynak sağlanır.
-
Eğitim ve pedagojik faaliyetler: Okullara yönelik müzik atölyeleri, konferanslar ve etkinlikler düzenlenir; öğretmenler ve öğrenciler için özel eğitim materyalleri geliştirilir.
-
Sanatçılara destek: Çağdaş Yahudi müziği projelerine katkı sağlanır, genç müzisyenlere rehberlik yapılır.
-
Konser ve etkinlikler: Geleneksel Aşkenaz sinagog ilahileri, Kol Nidre temalı programlar ve Avrupa çapında çevrim içi konserler düzenlenir.
Destek ve Ortaklıklar
IEJM, Fransa’daki “1901 Yasası” çerçevesinde kurulan bir dernek statüsünde faaliyet gösterir. Çalışmalarını özel bağışlar, kamu kurumlarının sağladığı destekler ve gönüllü katkılarla sürdürür. Fransa’daki topluluk üyeleri kadar uluslararası düzeyde gönüllülerin ve araştırmacıların katılımıyla güçlenen bir yapıya sahiptir.
Katkı ve Etki
IEJM, yalnızca geçmişin arşivlenmesiyle yetinmez; Yahudi müziğinin çeşitliliğini ortaya çıkararak çokkültürlü Avrupa toplumunda görünür kılar. Klezmer’den Sefarad ve Aşkenaz müziklerine, dini ve seküler geleneklerden çağdaş yaratımlara kadar geniş bir yelpazeyi kapsar. Böylece Yahudi müziği, hem kültürel belleğin korunması hem de yeni kuşaklara aktarılması için canlı bir araç haline gelir.
